Van 12 tot 14 oktober was onze inhoudelijk medewerker Gide namens De Wakkere Burger aanwezig in Tartu, Estland, voor de jaarlijkse ‘Autumn School of de Federation for Innovation in Democracy in Europe’. Het thema van dit jaar: de toepassing van de deliberatieve methode voor ‘grotere’ politieke en sociale kwesties. Voor ons maakte Gide een verslag.
De insteek van de autumn school was niet louter om kennis op te doen, we kregen ook de kans om onze kennis te delen met tal van experts en andere deelnemers. Op deze manier kregen we ook beter inzicht in zogenaamde tafelbegeleidingen en konden we gericht werken rond onze eigen projecten gedurende deze vorming.
Om de deliberatieve methode kracht bij te zetten stonden er enkele grote namen uit de academische- en bedrijfswereld op de planning. Zo mochten we onder meer Jane Suiter van de Ierse Dublin University verwelkomen. Suiter hield een bevlogen pleidooi over hoe men in Ierland verschillende panels samenstelt omtrent ethische kwesties. Zo werd de abortuswetgeving, toch een moeilijk dossier, onder invloed van een geloot burgerpanel aangepast. Suiter controleerde tijdens deze burgerpanels rond abortus de methodologie en kon ons dan ook haarfijn uitleggen hoe het selectieproces juist in elkaar zat.
Naast enkele praktijkvoorbeelden was er ook ruimte voor academische uiteenzettingen van o.m. Yves Dejaeghere over de noodzaak aan deliberatieve democratie, maar vooral ook over de wezenlijke risico’s en factoren waarbij men rekening dient te houden. Zo is het is van groot belang om moderatoren op een degelijke manier op te leiden om een zo goed mogelijke procesbegeleiding te verkrijgen. Daarnaast is het duidelijk dat de moderatoren en facilitators een wisselende rol hebben gedurende het proces, waarbij hun rol in de beginfase prominenter is dan in een eindfase.
De casussen kwamen niet enkel uit academische hoek. Ook mensen uit het werkveld kwamen uitleg geven bij hoe ze dergelijke deliberatieve processen tot een goed einde brengen. Zo bracht Zakai Elvang een passioneel betoog over haar projecten in Kopenhagen waar ze met We Do Democracy heel wat deliberatieve projecten begeleidt. Elvang’s motto is om projecten voor de mensen vooral interessant, tastbaar en simpel genoeg te houden. Het is belangrijk om mensen in een safe space te laten debatteren, alle stemmen te laten horen en vooral ook mensen het podium te geven op dergelijke, vaak polariserende, discussies.
Het was echter niet allemaal een goednieuwsshow. Uit Hongarije kregen we te horen dat sommige deliberatieve panels geconfronteerd worden met politieke tegenstand.
Het was desalniettemin een verademing te zien dat men over heel Europa bezig is met tal van interessante deliberatieve projecten, met vraagstukken gaande van klimaat tot kleinere ethische kwesties. De belangrijkste les die ik onthou van de tweedaagse workshop was dan ook dat heel wat landen de politieke moed tonen om met deliberatie aan de slag te gaan!
