Belgische kiezers moeten zich op zondag 9 juni aanbieden aan het stembureau voor de regionale, federale en Europese verkiezingen. Maar dat betekent niet dat je in dat stemhokje ook effectief voor een of andere partij moet stemmen. Een blanco stem kan ook.

Door Arno Van Rensbergen

Een blanco stem is een stem die wordt uitgebracht bij verkiezingen waarbij de kiezer in het stemhokje geen keuze maakt voor een van de beschikbare kandidaten of opties. In plaats daarvan wordt het stembiljet blanco ingeleverd, zonder dat er een naam of markering op staat die een specifieke keuze aanduidt. De kiezer kleurt dus geen enkel bolletje in. Bij elektronisch stemmen duidt de kiezer aan dat hij/zij blanco stemt. Opgelet, er is ook de partij ‘Blanco’. Stem je op deze, dan gaat jouw stem uiteraard naar die partij. 

De hardnekkige mythe dat blanco en ongeldige stemmen worden geschonken aan de meerderheidspartijen of de grootste partij, klopt niet. Een blanco of ongeldige stem telt uiteraard niet mee bij de zetelverdeling. Stem je blanco, bepaal je dus niet mee wie er aan de macht komt na de verkiezingen. 

Blanco en ongeldige stemmen hebben wel een onrechtstreekse invloed op de verkiezingsstrijd. Hoe meer blanco stemmen, hoe groter de impact van de geldige stemmen wordt. Want op die manier hebben politieke kandidaten en partijen minder stemmen nodig om een zetel in een parlement binnen te halen.

Blanco stemmen heeft ook een effect op de inkomsten van partijen. De thuisblijvers en blanco stemmen leveren de partijen financieel niets op.